Een triest record: Brusselt telt bijna 10 000 mensen zonder vaste verblijfplaats
In Brussel zijn bijna 10.000 mensen dak- of thuisloos. Dat blijkt uit een rapport van de gewestelijke instantie Bruss’Help na een tweejaarlijkse telling. Het gaat om een stijging van 24,5 procent ten opzichte van het vorige onderzoek.
Een triest record en een schandvlek voor beleid en politiek in een toch behoorlijk welvarend land.
Brusselse organisaties doen wat ze kunnen: mensen opvangen, tijdelijk onderdak bieden, begeleiden, … maar dat blijft dweilen met de kraan open. Wat écht nodig is, is een beleid dat inzet op het voorkomen van dak- en thuisloosheid.
Het fenomeen van dakloosheid en thuisloosheid in Brussel-Hoofdstad wordt steeds zorgwekkender en onder de oorzaken van dit fenomeen kunnen we het volgende noemen:
- de huisvestingscrisis;
- de economische crisis;
- de opvangcrisis.
Wonen is en blijft een fundamenteel recht van burgers, maar elk jaar neemt het aantal mensen dat dit recht verliest (daklozen/thuislozen) toe, ondanks recente pogingen van de Brusselse gewestregering om deze sector te reguleren. Het onderzoeksrapport over de telling dat zojuist door Bruss'Help is gepubliceerd, bevestigt deze toename.
Het BPA, dat zich inzet voor mensen in precaire situaties, zonder toegang tot bepaalde rechten, kan dan ook niet anders dan zijn bezorgdheid uiten over deze heropleving en het gebrek aan duurzame oplossingen. De urgentie is niet alleen om een tijdelijk onderdak voor de nacht te bieden, maar ook om een dynamiek van preventie, een ondersteuningstraject en een weg naar stabiliteit en sociale re-integratie te creëren.
Daarom vraagt het BPA in zijn Memorandum 2024 het volgende aan de regering:
De huisvestingscrisis woedt in alle hevigheid verder. Een steeds groter deel van de Brusselse bevolking heeft geen toegang tot betaalbare huisvesting. De nood aan een adequaat woonbeleid is groter dan ooit.
📢 Sociale huisvesting moet een absolute beleidsprioriteit worden. Het ritme van sociale woningbouw en -renovatie moet omhoog.
📢 Wat betreft prioritaire toegang tot sociale huisvesting: maak werk van quota voor mensen die dak- of thuisloos zijn.
📢 Maak sociale huisvesting toegankelijk voor gezinnen zonder wettig verblijf.
Studies tonen een enorme mismatch aan tussen de huurprijzen op de Brusselse private huurmarkt en het gemiddelde inkomen van Brusselaars. Een goed huisvestingsbeleid stelt paal en perk aan de excessen op de private huurmarkt.
📢 Maak de omkadering van de huurprijzen wettelijk bindend om huisvesting betaalbaar te houden.
📢 Garandeer het recht op kwalitatieve huisvesting via huurvergunningen.
📢 Voer de strijd tegen de leegstand op, met als mogelijk tussentijdse oplossing het ondersteunen van initiatieven voor tijdelijke bewoning door kwetsbare groepen.
Het aantal dak- en thuislozen in Brussel blijft enorm stijgen. Op 28 juni 2023 werden de meest recente Brusselse tellingscijfers (november 2022) bekendgemaakt. In totaal is er sprake van een hallucinante 7.134 personen zonder vaste verblijfplaats. Een cruciale stap is dus om actief in te zetten op preventie, en te voorkomen dat mensen hun huisvesting verliezen. In juni 2023 keurde het Brussels Parlement de ordonnantie over huisuitzettingen en het wintermoratorium goed. Er blijft echter veel werk aan de winkel.
📢 Richt een regionaal fonds op dat al vóór eventuele gerechtelijke procedures kan tussenkomen.
📢 Maak het moratorium van toepassing op kraakpanden of tijdelijke bewonersovereenkomsten.
📢 Treed op tegen huisbazen die huurders op eigen houtje en buiten elk wettelijk kader uitzetten.
📢Koppel de voorwaarde van herhuisvesting in het geval toch een uithuiszetting plaatsvindt.
Het uitbreiden van de klassieke noodopvang leidt niet tot een duurzame oplossing voor de duizenden dak- en thuislozen in Brussel, zo blijkt uit de cijfers. Housing First-projecten blijken wel effectief: deze gaan uit van een woning als onvoorwaardelijk recht. Pas na de huisvesting kan begeleiding naar volwaardige maatschappelijke participatie starten.
📢 Beperk Housing First niet tot een klein aantal gespreide initiatieven, maar maak het tot grondslag van de aanpak van bestaande dak- en thuisloosheid.
📢 Residentiële opvang van mensen zonder wettig verblijf kan hen de mentale ruimte geven om de keuze te maken voor een nieuw en zinvol toekomstperspectief. Schaf het statuut samenwonenden af
